Książę i Dybuk

24 kwietnia o godz. 19.00 w ramach spotkania Dyskusyjnego Klubu Filmowego "Zbyszek" zostanie wyświetlony film dokumentalno-biograficzny "Książę i Dybuk".

To opowieść o jednym z najbardziej znanych przedwojennych polskich reżyserów, uznanym za wpływową postać europejskiej i amerykańskiej kinematografii, Michale Waszyńskim.

Projekcję filmu poprzedzi prelekcja Grzegorza Gila, pracownika Sokołowskiego Ośrodka Kultury, pasjonata kina, który o Michale Waszyńskim napisał pracę licencjacką na Wyższej Szkole Dziennikarstwa im. Melchiora Wańkowicza w Warszawie.
Przystojny, inteligentny, błyskotliwy. Czy Michał Waszyński był - tak jak się przedstawiał - polskim arystokratą na wygnaniu? Mógłby być... - odpowiada ostrożnie jedna z bohaterek filmu „Książę i Dybuk”.

Film ten, wyreżyserowany przez Elwirę Niewierę i Piotra Rosołowskiego, otrzymał mnóstwo nagród, w tym m.in. dla Najlepszego Filmu Dokumentalnego na MFF w Wenecji, Grand Prix Millennium Docs Against Gravity, a ostatnio Orła – Polską Nagrodę Filmową. 

Michael, Mike, Misza, a tak naprawdę Mosze... Waks dopiero w 1922 r. zmienił nazwisko na Waszyński. Pochodził z chasydzkiej rodziny żydowskiej. Jego ojciec był kowalem, a matka handlarką drobiu. Urodził się w przedwojennym Kowlu, zmarł w Madrycie, został pochowany w Rzymie.

W Polsce wyreżyserował 37 filmów fabularnych, m.in.: "Czarna perła", "Antek policmajster", "Znachor", "Profesor Wilczur", "Włóczęgi", "Dodek na froncie", "Papa się żeni", "Co mój mąż robi w nocy?".
W 1937 r. nakręcił w języku jidysz "Dybuka", który jest obecnie najbardziej znanym na świecie polskim filmem sprzed 1939 r.
1 września 1939 r. zastał Waszyńskiego z ekipą filmową we Lwowie. Reżyser został zesłany przez władze radzieckie na Syberię. 10 grudnia 1941 r. zaciągnął się do Armii Andersa i wraz z nią przeszedł do Iranu, a następnie do Iraku (1942) i mandatowej Palestyny (1943). Jako żołnierz II Korpusu Waszyński był w Egipcie i Włoszech. Będąc członkiem wojskowego zespołu filmowego, robił zdjęcia w czasie bitwy o Monte Cassino (1944).

W 1946 r. powstał jeden z ostatnich filmów w reżyserii Waszyńskiego, "Wielka droga". Mimo iż był homoseksualistą, czego nie ukrywał jeszcze mieszkając w Polsce, w tym samym roku reżyser poślubił Marię Dolores Tarantini, wdowę po hrabim. Hrabina zmarła niedługo po ślubie, a Waszyński odziedziczył po niej fortunę, w tym pałac w Rzymie.
W latach 50. odkrył talent aktorski Audrey Hepburn i Sophii Loren. (Ana)