Linie przesyłowe – dlaczego są potrzebne?

Dostęp do energii elektrycznej jest dla każdego z nas czymś oczywistym. W większości domów prąd w gniazdku jest po prostu kolejną usługą, za którą co miesiąc płacimy rachunek. Jest z nami zawsze - ładując telefon, włączając telewizor czy zapalając światło, nie zastanawiamy się, skąd się bierze.

Skąd bierze się prąd w gniazdku?

Tymczasem, za tak oczywistą rzeczą jak to, że bateria telefonu po podłączeniu do gniazdka zacznie się ładować, kryje się codzienna ciężka praca dziesiątek tysięcy pracowników energetyki oraz koordynacja pracy wszystkich obszarów krajowego systemu elektroenergetycznego. Składa się on – w uproszczeniu – z trzech elementów: źródeł wytwórczych, sieci przesyłowej i sieci dystrybucyjnej. Energii, która powstaje w elektrowniach czy farmach wiatrowych, nie można wyprodukować na zapas i zmagazynować. To oznacza, żew każdej godzinie doby, każdego dnia roku, trzeba jej wyprodukować i przesłać do odbiorców tyle, ile w danej chwili zużywają. Jest ona dostarczana za pomocą sieci, dzielącej się na przesyłową i dystrybucyjną.

Ta druga jest najbliżej nas. To słupy i linie średnich i niskich napięć, które widzimy codziennie, np. przy ulicach. Należą do lokalnych operatorów dystrybucyjnych, Sieć dystrybucyjna jest blisko 50 razy dłuższa niż sieć przesyłowa i liczy ponad 800 tysięcy kilometrów.

Zanim jednak produkowana w elektrowniach energia trafi do sieci dystrybucyjnych, musi pokonać wiele kilometrów, które zwykle dzielą odbiorców od elektrowni. Do transportu energii elektrycznej na duże odległości służą linie przesyłowe. W Polsce mamy ponad 260 takich linii o napięciu 400 i 220 kV i długości prawie 15 tysięcy kilometrów, a także kilkusetkilometrowy kabel podmorski, łączący polski i szwedzki system elektroenergetyczny. Działa także 106 stacji elektroenergetycznych, służących do zmiany napięcia prądu.

Kto czuwa nad naszym bezpieczeństwem energetycznym?

Właścicielem infrastruktury przesyłowej są Polskie Sieci Elektroenergetyczne, które pełnią rolę operatora elektroenergetycznego systemu przesyłowego. Zadaniem operatora nie jest produkcja energii elektrycznej ani jej sprzedaż odbiorcom końcowym. Zadaniem PSE jest dbanie, by zapotrzebowanie odbiorców na energię elektryczną w całym kraju było zaspokojone, bez względu na porę dnia i roku.

Dlaczego potrzebna jest budowa i modernizacja infrastruktury elektroenergetycznej?

Bezpieczeństwo pracy krajowego systemu elektroenergetycznego jest zapewniane m.in. poprzez rozbudowę i utrzymanie sieci przesyłowej najwyższych napięć oraz zarządzanie jej pracą. Inwestycje PSE, takie jak nowo budowane linie przesyłowe, nie mają charakteru komercyjnego. Ich celem jest dbanie o bezpieczeństwo energetyczne oraz zapewnienie sprawnej i niezawodnej pracy infrastruktury przesyłowej w całej Polsce.

Nowe linie powstają wyłącznie tam, gdzie są niezbędne i wtedy, gdy jest to konieczne: gdy do sieci przesyłowej trzeba podłączyć źródło wytwórcze, takie jak farma wiatrowa lub nowy blok w elektrowni, gdy w danym regionie zapotrzebowanie odbiorców na energię elektryczną zwiększa się na tyle, że dotychczas istniejące linie nie są w stanie go zaspokoić lub gdy konieczne jest zwiększenie bezpieczeństwa zasilania danego regionu Polski.

Problem w tym, że linii przesyłowych jest w Polsce wciąż za mało, by zapewnić całkowitą niezawodność systemu w każdych, nawet najbardziej ekstremalnych warunkach. W porównaniu z naszymi zachodnimi sąsiadami mamy kilkukrotnie mniej linii najwyższych napięć. Dlatego PSE realizują obecnie jeden z największych w naszej części Europy program rozwoju sieci przesyłowej. W perspektywie kilku najbliższych lat zostanie wybudowanych i zmodernizowanych łącznie ponad 4 tysiące kilometrów linii najwyższych napięć oraz ponad 50 stacji elektroenergetycznych. W efekcie powstanie układ sieci, gwarantujący nie tylko wieloletnią, stabilną i bezpieczną pracę, ale i umożliwiający sprostanie wyzwaniom przyszłości, takim jak rozwój energetyki odnawialnej czy elektromobilność.

Materiał powstał przy współpracy z Polskimi Sieciami Elektroenergetycznymi S.A.