Ilość odpadów rośnie z roku na rok. Dwanaście lat temu, w 2008 roku Europa wyprodukowała ponad dwa miliardy ton odpadów. W świetle tak intensywnej produkcji śmieci nie trudno przyznać, jak ważny jest recykling — pomaga oszczędzać zasoby i wykorzystać te, które już są dostępne. Zasobami tymi są również odpady budowlane, z których z powodzeniem uzyskać można surowce wtórne. Przeanalizujmy zatem, które odpady do nich należą oraz czy i jak możemy je wykorzystać.
Co różni odpady komunalne od budowlanych?
Odpady domowe to wszelkie śmieci bytowe, czyli wytwarzane przez osoby mieszkające w danym gospodarstwie domowym. Obejmuje takie śmieci jak papier, plastik, szkło, metal itd. Kiedy sortujemy nasze domowe śmieci, mamy osobne kosze na różne rodzaje odpadów:
-
Papier (może obejmować gazety i inne materiały drukowane, ulotki, kartony i różne rodzaje tektury itp.)
-
Metale i tworzywa sztuczne (często plastikowe opakowania produktów, aluminium, puszki, folia, nasadki, nakrętki)
-
Szkło, czasem podzielone na kolorowe i bezbarwne (słoiki i butelki)
-
Bioodpady (resztki jedzenia oraz naturalne odpady ogrodowe takie jak ścinki trawnika, gałęzie, trociny)
Odpady budowlane zaś to wszystko to, co powstaje na skutek prac remontowych, budowlanych i rozbiórkowych i nie jest efektem codziennego funkcjonowania mieszkańców w gospodarstwie domowym. Odpady te nazywa się też gruzem, a jego miejsce docelowe to sortownia gruzu. Aby mógł tam trafić, firma posiadająca odpowiednie uprawnienia do transportu tego typu odpadów świadczy usługę, jaką jest wywóz gruzu. Wcześniej zaś, składowany jest on w kontenerze na gruz, będącym obowiązkowym elementem przy prowadzeniu każdych prac budowlanych. Kontenery na gruz można odpłatnie wynająć od firm takich jak Gruzo, które specjalizują się w wywozie i recyklingu gruzu.
Jakie są rodzaje odpadów budowlanych?
Podstawowy podział odpadów budowlanych rozróżnia trzy rodzaje gruzu: czysty, zanieczyszczony i zmieszany, ponadto stosuje się też kategorię odpadów niebezpiecznych. Omówmy pokrótce każdy z tych rodzajów.
-
Gruz czysty — to głównie beton i cegły, ale również kamienie, piasek i żwir, które nie są zanieczyszczone działalnością człowieka. Do czystego gruzu zalicza się wszystko to, co powstaje np. po wyburzeniu ścian, fundamentów czy zbrojenia betonowego. Zdarza się, że do gruzu czystego zaliczana jest ceramika, nie może ona jednak przekraczać 5% składu czystego gruzu
-
Gruz zmieszany — ma skład podobny do gruzu czystego, jednak oprócz elementów czystego gruzu zawiera też inne materiały, które często generowane są podczas przeprowadzanych remontów. Mogą być to wspomniana armatura łazienkowa w większych ilościach, w tym umywalki, zlewy, brodziki prysznicowe, muszle sedesowe. Gruz zmieszany to też płyty gipsowo-kartonowe, siatki montażowe, folie malarskie, kartony, drewniane elementy mebli itp.
-
Gruz zanieczyszczony te odpady budowlane, które zawierają wszelkie niewymienione wyżej śmieci, pod warunkiem, że nie są te odpady niebezpieczne. Mowa więc w przypadku gruzu zanieczyszczonego o butelkach plastikowych, tekstyliach, opróżnionych opakowaniach po chemii gospodarczej.
Budowlane odpady niebezpieczne
Nie można pominąć też odpadów niebezpiecznych, które również mogą występować wśród odpadów budowlanych. Są to takie pozostałości po pracach budowlanych, których wpływ na środowisko naturalne lub zdrowie jest szkodliwe. Sztandarowym przykładem mogą być azbestowe pokrycia dachowe. W przypadku usuwania azbestu z budynku kluczowe jest zatrudnienie ekipy posiadającej do tego uprawnienia, zabezpieczenia oraz uzyskanie od pracowników oświadczenia o prawidłowym przebiegu usuwania szkodliwego materiału z posesji.
Odpady budowlane, a w szczególności czysty gruz, są świetnym materiałem recyklingowym. Jego dodatkowe oczyszczenie i rozkruszenie prowadzi do wyprodukowania gotowego kruszywa, które może być wykorzystane do kolejnych przedsięwzięć budowlanych, jest też znacznie tańsze niż kruszywa ze źródeł naturalnych. Gruz w Warszawie wykorzystywany jest często do produkcji mieszanek betonowych, z których można budować nawierzchnie drogowe. Przetworzony gruz sprawdzi się jako wylewka pod budowę. Kruszywo betonowe lub ceglane z recyklingu jest często wykorzystywane do wykonywania krawężników i barier, np. wielu elementów nabrzeży i fortyfikacji, a nawet ekranów dźwiękochłonnych, dlatego stosowanie materiałów pochodzących z recyklingu jest bardzo rozpowszechnione.
Podsumowując wszystko to, co powstaje podczas prac remontowych i budowlanych, a nie jest wynikiem codziennego funkcjonowania mieszkańców gospodarstw, można określić mianem odpadów budowlanych. Tym, co je wyróżnia to między innymi fakt, że aby legalnie móc składować ten rodzaj odpadów trzeba dysponować specjalnym pojemnikiem na odpady budowane - kontenery na gruz można odpłatnie wynajmować. Składowanie gruzu w pojemnikach na śmieci komunalne jest zabronione.