Recital, płyta i... zdjęcie z likwidacji getta
Siedlce
2010-09-06 08:48:39
liczba odsłon: 5032
W najprawdziwszej tancbudzie, ustawionej kilka dni wcześniej przed Teatrem Żydowskim w Warszawie, można było posłuchać wczoraj pieśni z kręgu kultury żydowskiej, przepięknie wyśpiewanych przez Milenę Madziar. Podczas recitalu, wyreżyserowanego przez Andrzeja Głowackiego, siedlczance akompaniowała Orkiestra Teatru ES. - Ale nie o tę tancbudę, w której tu dziś jesteśmy, tu chodzi, proszę Państwa - usłyszeliśmy w zapowiedzi tego spektaklu. Recital "W tancbudzie tango" przenosi nas bowiem do tancbudy, która stała podczas wojny w warszawskim getcie - dodał.
Na pobliskiej ulicy Próżnej, na co dzień przypominającej swoim wyglądem krajobraz Warszawy tuż po zakończeniu II wojny światowej, raz do roku, na przełomie sierpnia i września, właśnie podczas Festiwalu Kultury Żydowskiej Warszawa Singera, powraca życie. Ze zniszczonych, opuszczonych kamieniczek i rozstawionych na Próżnej oraz pobliskim skwerku scen słychać dźwięki muzyki. Wystawom, instalacjom, spektaklom, prezentacjom i wykładom towarzyszy jarmark staroci. Gwar przekupek miesza się z intensywnymi zapachami: ciast, ciastek, bułek, kanapek i innych słodkich i kwaśnych smakołyków. Sprzedawcy obważanków i pańskich skórek przechadzają się między rozstawionymi na ulicy straganami. A wszystko to tak kolorowe, że nie wiadomo, w którą stronę kierować wzrok, żeby czegoś nie przeoczyć.
Na jednym ze stoisk, rozstawionych na Próżnej, wśród kwartalników historycznych "Karta" można było dostrzec archiwalny, 38 numer z 2003 roku. Karteczka, umieszczona na tym wydawnictwie, informowała, że znajdziemy w nim fotografię z likwidacji siedleckiego getta.
Na wykonanym przez Tadeusza Castellego w sierpniu 1942 roku zdjęciu chłopiec z białą opaską z Gwiazdą Dawida na prawym przedramieniu właśnie podnosi się ze swojej kryjówki na wozie, który zajechał na cmentarz przy ul. Szkolnej w Siedlcach. Na jego twarzy, która patrzy prosto w obiektyw fotografa, strach i ból mieszają się ze zniecierpliwieniem i ciekawością. Za moment okażą się one dla chłopca zgubne. Niemcy oddadzą strzał w kierunku dziecka.
Z tekstu Tomasza Gleba "Spojrzenie", zamieszczonego na 38 stronie kwartalnika "Karta", dowiadujemy, że autorem tego i wielu innych zdjęć, m.in. dokumentujących wyładunek transportu wysiedlonych z Zamojszczyzny, był członek AK ps. Biber, który w czasie wojny miał w domu laboratorium fotograficzne.
"Fotografię chłopca, wraz z kilkoma innymi, autor przekazał w 1946 r. ówczesnej Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich. Obecnie znajdują się w zbiorach IPN". "Tadeusz Castelli po wojnie stawał jako świadek w procesach hitlerowskich - jego zeznania i zdjęcia były głównymi dowodami w procesie Willego Richtera - likwidatora siedleckiego getta".
Piosenki z recitalu "W tancbudzie tango" mogły brzmieć właściwie w każdym getcie. Kto wie, być może - mimo iż "nie są "przebojami" żydowskiej muzyki", tylko "zwykłymi tancbudowymi piosenkami żydowskimi" - niektóre z nich były śpiewane również w Siedlcach?
Reżyserem spektaklu oraz autorem tłumaczeń tekstów śpiewanych przez Milenę piosenek na język polski jest Andrzej Głowacki.
Kierownictwo muzyczne zarówno nad recitalem, jak i nad zrealizowaną telewizyjnie w Teatrze Żydowskim w Warszawie płytą, objął Waldemar Koperkiewicz.
Oprócz niego w Orkiestrze Teatru ES zagrali: na gitarze Andrzej Maleńczuk (wielkie brawa za "szalony" duet gitarowo-skrzypcowy z Robertem Bielakiem w części finałowej recitalu), na perkusji Robert Protasewicz, na basie Marek Matwiejczyk oraz, na akordeonie i skrzypcach, Krzysztof Chromiński. Krzysztof i Marek, wspólnie z Waldemarem Koperkiewiczem, przygotowali również aranżacje wszystkich "Tancbudowych" piosenek.
Tak jak sprzątająca w tancbudzie dziewczyna wyczarowała muzyków i poruszyła swoją interpretacją piosenek licznie zgromadzoną w tancbudzie publiczność, tak Mirosław Zdrodowski wyczarował piękną sesję zdjęciową Mileny oraz oddający klimat czasów, gdy królowało tango, projekt graficzny płyty. Efekty tych wszystkich czarów można podziwiać na płycie DVD "W tancbudzie tango", której premiera miała miejsce podczas zakończonego wczoraj VII Festiwalu Kultury Żydowskiej Warszawa Singera. (Ana)
najstarsze
najnowsze
popularne