Pierwsza pomoc przy oparzeniach powierzchownych

Oparzenia są dość częstą przypadłością. Za ich powstanie może odpowiadać ekspozycja m.in. na wrzącą wodę czy parę wodną. W zależności od głębokości i rozległości oparzeń dzieli się je na kilka stopni. To one determinują sposób udzielania pierwszej pomocy. Sprawdź, jak postępować przy oparzeniach powierzchownych.

Co to jest oparzenie powierzchowne?

Biorąc pod uwagę głębokość urazu, wyróżnia się cztery stopnie oparzeń. Najłagodniejsze jest oparzenie I stopnia, tzw. oparzenie powierzchowne, które dotyczy naskórka. Typowe są dla niego pieczenie i zaczerwienienie skóry, bolesność, obrzęk. Rana goi się szybko i zazwyczaj nie pozostawia śladów. Tego typu oparzenia mogą być wynikiem zbyt intensywnego opalania się, działania gorącej wody, pary wodnej, krótkotrwałej styczności z gorącymi powierzchniami, np. z żelazkiem. Oparzenia I stopnia można łagodzić samodzielnie, korzystając z dostępnych w aptece produktów i naturalnych sposobów. W przypadku silniejszych oparzeń konieczna jest pomoc medyczna. Przy rozległych, głębokich i mnogich oparzeniach należy wezwać pogotowie ratunkowe.

Jakie są stopnie oparzeń?

Cięższe przypadki oparzeń stanowią:

• oparzenie 2 stopnia – dotyczy naskórka i powierzchownej warstwy skóry właściwej; typowe są dla niego: zaczerwienienie skóry, obecność pęcherzy, obrzęk, silny ból;

• oparzenie 3 stopnia – dotyczy naskórka, skóry i tkanki podskórnej; cechuje się martwicą w miejscu oparzenia i brakiem dolegliwości bólowych z powodu uszkodzenia zakończeń nerwowych;

• oparzenie 4 stopnia – zwęglenie, martwica skóry i znajdujących się pod nią struktur (mięśni, tkanek, kości); typowe objawy to: białoszara, twarda, sucha skóra, niedotlenienie tkanek, duża utrata płynów.

Biorąc pod uwagę rozległość oparzeń, wyróżniamy trzy stopnie, mianowicie:

• lekki – oparzenia I i II stopnia dotyczą do 15%, a oparzenia III i IV stopnia do 2% powierzchni ciała;

• średni – oparzenia I i II stopnia dotyczą do 25%, a oparzenia III i IV stopnia 2–10% powierzchni ciała;

• ciężki – oparzenia I i II stopnia dotyczą ponad 25%, a oparzenia III i IV stopnia powyżej 10% powierzchni ciała.

Pierwsza pomoc przy oparzeniach powierzchownych

Szybko i poprawnie udzielona pierwsza pomoc znacznie ogranicza zakres uszkodzeń. W pierwszej kolejności należy usunąć czynnik odpowiedzialny za oparzenie. Następnie powinno się odsłonić oparzoną skórę, przy czym nie wolno na siłę starać się zdjąć materiału. Jeśli przylega do skóry, to zostawia się go do usunięcia lekarzowi. Kolejnym krokiem jest chłodzenie oparzonej skóry, należy zdjąć zegarek czy biżuterię. W przeciwnym wypadku, kiedy rozwinie się obrzęk, będzie to kłopotliwe. Oparzenia powinno się chłodzić pod bieżącą wodą o temperaturze 20°C. Jeśli nie ma takiej możliwości, oparzoną część ciała można włożyć do pojemnika z wodą. Schładzanie powinno trwać do złagodzenia bólu, a w cięższych przypadkach do udzielenia fachowej pomocy. Na skutek chłodzenia zmniejsza się energia cieplna oparzonej okolicy, co zabezpiecza ranę przed pogłębieniem. Następnie na oparzone miejsce nakłada się jałowy opatrunek. W tym celu korzysta się z kompresu lub gazy, jeśli się ich nie ma, można sięgnąć po wyprany i wyprasowany materiał. Miejsce, które uległo oparzeniu, nie może być narażone na działanie wysokich temperatur i substancji drażniących. Na skutek oparzenia zwiększa się przepuszczalność naczyń krwionośnych, co prowadzi do utraty płynów. Dlatego zaleca się podawać poszkodowanemu ciepłe napoje. Trzeba też zapewnić mu komfort cieplny.

W żadnym wypadku nie wolno:

• odrywać przylgniętej do rany odzieży;

• dotykać rany oparzeniowej;

• smarować oparzonej skóry maściami, piankami, kremami, alkoholem, tłuszczami, białkiem jaja kurzego;

• pozostawić poszkodowanego bez nadzoru.