Ulga na dziecko a PIT 2023

Do najczęściej wykorzystywanych odliczeń w rozliczeniu PIT należy z pewnością ulga prorodzinna, określana również jako ulga na dziecko. Jej temat był burzliwie dyskutowany przez cały 2022 rok, gdy wprowadzano nowelizację przepisów podatkowych mieszczących się w ramach pakietu ustaw, tzw. Polskiego Ładu. Obecnie wiemy już, że rozliczając PIT 2023 - de facto zeznanie podatkowe za rok 2022 - będzie można nie tylko przeprowadzić odliczenie ulgi od podatku, ale również zastosować zwrot ulgi niewykorzystanej. Szczegółowo wyjaśniamy, na czym polega ta opcja i co jeszcze o uldze na dziecko warto wiedzieć.

1. Komu przysługuje ulga na dziecko?

2. Najważniejsze liczby ulgi prorodzinnej: dochód i limity

3. Zwrot niewykorzystanej ulgi na dziecko - PIT 2023

4. Specyficzne regulacje

W 2023 roku ulga na dziecko, podobnie jak w latach ubiegłych, znajdzie zastosowanie również przy rozliczeniu PIT online. Chcąc z niej skorzystać, wystarczy - oprócz właściwego zeznania podatkowego (e-pity PIT-36 lub PIT-37) - złożyć przez program do PIT załącznik PIT/O, podając w nim numery PESEL dzieci.

Komu przysługuje ulga na dziecko?

Zasady regulujące odliczenia z tytułu ulgi na dziecko określone zostały w art. 27f ustawy o PIT. Zgodnie z nimi z ulgi prorodzinnej w PIT 2023 za rok 2022 mogą skorzystać rodzice sprawujący władzę rodzicielską, opiekunowie prawni, z którymi dziecko zamieszkuje oraz rodziny zastępcze. Wykluczeni są natomiast rodzice pozbawieni władzy rodzicielskiej. Dodatkowym warunkiem jest, aby dzieci:

• były małoletnie,
• otrzymywały zasiłek pielęgnacyjny lub rentę socjalną (bez kryterium wiekowego),
• uczyły się lub studiowały, do ukończenia 25. roku życia - pod warunkiem, że w poprzednim roku podatkowym nie uzyskały dochodów wyższych od dwunastokrotności renty socjalnej.

Możliwość odliczenia ulgi dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów lub rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim, co oznacza, że mogą oni uwzględnić ją w dowolnej proporcji.

Najważniejsze liczby ulgi prorodzinnej: dochód i limity

Przy rozliczeniu podatku za 2022 rok należy dodatkowo wziąć pod uwagę wysokość dochodu uprawniającego do skorzystania z ulgi. Ta preferencja podatkowa dotyczy bowiem podatników, którzy rozliczają swoje dochody według skali podatkowej, a ich wysokość nie przekroczyła:

• w przypadku jednego dziecka: 112 000 zł (jeśli podatnik pozostaje przez cały rok w związku małżeńskim i jest to dochód łączny lub jest osobą samotnie wychowującą dziecko) albo 56 000 zł (w odniesieniu do podatnika niepozostającego w związku małżeńskim, także przez część roku),
• w przypadku dwojga lub więcej dzieci - bez kryterium dochodowego.

Ulgę wylicza się proporcjonalnie, za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym taka ulga przysługuje. Obecnie ustalone kwoty to:

• na pierwsze dziecko - 92,67 zł miesięcznie (1112,04 zł rocznie),
• na drugie dziecko - 92,67 zł miesięcznie (1112,04 zł rocznie),
• na trzecie dziecko - 166,67 zł miesięcznie (2000,04 zł rocznie),
• na czwarte i każde kolejne dziecko - 225 zł miesięcznie (2 700 zł rocznie).

Warto w tym momencie wspomnieć, że nowelizacja określana jako Polski Ład wprowadziła pewne rozgraniczenie między rodzinami mającymi maksymalnie troje dzieci oraz rodzinami mającymi dzieci czworo lub więcej. Ulga dla rodzin 4+ oznacza, że zdecydowana większość podatników wychowujących minimum czworo dzieci, nie płaci podatku dochodowego (składając tzw. PIT-0 dla rodzin 4+). Jak wówczas przedstawia się sprawa odliczenia ulgi na dzieci? Ministerstwo Finansów jednoznacznie określiło, że nadal można z niego skorzystać - z zastrzeżeniem, że łączna suma ulgi nie może przekroczyć kwoty zapłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne.

Zwrot niewykorzystanej ulgi na dziecko - PIT 2023

Jeszcze podczas ustalania przepisów Polskiego Ładu wiele emocji wzbudzało dookreślenie sytuacji, w których potencjalnie kwota ulgi przekracza kwotę odliczoną w zeznaniu. Może się tak zdarzyć, jeśli rodzic zarabia mniej niż ustalona roczna kwota wolna od podatku lub gdy korzysta z ulgi PIT-0 (np. wspomnianej już wyżej ulgi dla rodzin 4+ czy ulgi dla młodych). Obecnie obowiązujące przepisy pozwalają w takim momencie skorzystać z tzw. dodatkowego zwrotu ulgi.

Zwrot niewykorzystanej ulgi jest, niestety, limitowany. Nie może przekroczyć sumy zapłaconych składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Dodatkowo nie uwzględnia się tu składek odliczonych w zeznaniu PIT-28, PIT-36L, PIT-16A lub PIT-19A.

Specyficzne regulacje

W przepisach znalazły się także regulacje dookreślające różne specyficzne sytuacje, jakie dotyczą rodziców lub opiekunów prawnych dziecka rozliczających swój podatek za miniony rok. Jedną z nich jest możliwość skorzystania z ulgi także na dziecko pełnoletnie. Tu trzeba skupić się na kryterium polegającym na uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły, którą może być szkoła ponadgimnazjalna, wyższa uczelnia publiczna lub niepubliczna, kolegium nauczycielskie lub nauczycielskie kolegium języków obcych, wyższa szkoła oficerska.