PIT – kwota wolna od podatku

Co roku przychodzi moment, kiedy płatnicy składek muszą wypełnić zeznanie podatkowe PIT i rozliczyć się z urzędem skarbowym. Chociaż dla niektórych jest to męczący obowiązek, wiele osób nie ma większych problemów ze złożeniem deklaracji w danym roku podatkowym, m.in. dzięki internetowym programom do rozliczeń PIT. Przed przystąpieniem do rozliczenia warto jednak poznać takie pojęcia, jak kwota wolna od podatku czy zaliczka na podatek dochodowy.

PIT – podstawa obliczenia podatku

Podatki to ogromny problem obywateli RP. W naszym państwie wyróżnia się podatki bezpośrednie i pośrednie. Do pierwszej grupy zaliczyć można podatek PIT, CIT oraz podatki lokalne. PIT to nic innego jak podatek od osób fizycznych. Tutaj podmiotem opodatkowanym jest osoba fizyczna uzyskująca określone przychody. W przedstawionej do urzędu skarbowego deklaracji obywatel przedstawia wysokość wyliczonego podatku oraz kwot, które wykorzystane były do jego wyliczenia.

Jak rozliczyć PIT? Kto ma niedopłatę, a kto otrzyma zwrot podatku?

Wiele osób uważa, że rozliczenie PIT to niezwykle skomplikowane działania. Nic bardziej mylnego. Polega ono na przygotowaniu i złożeniu rocznej deklaracji podatkowej PIT. Jest ona podstawą do zapłaty podatku dochodowego lub domagania się zwrotu nadpłaty wynikającej z nadwyżki wpłaconych zaliczek na podstawie podanej wartość podatku, która wynika z rocznej deklaracji PIT. Wniosek należy złożyć na odpowiednim formularzu.  W zależności od tego, czy zaliczki na podatek dochodowy podatnik opłaca samodzielnie, czy robi to na przykład zakład pracy, petent musi wybrać odpowiedni druk PIT. Po wyborze odpowiedniej deklaracji należy wykazać przychody, koszty ich uzyskania, dochód podatnika, kwotę wolną od podatku, a także ulgi i odliczenia przysługujące podatnikowi osiągnięte w danym roku kalendarzowym.

Rozliczenie podatku możliwe jest na kilka sposobów. Podatnik może rozliczyć się samodzielnie lub przeprowadzić wspólne rozliczenie z małżonkiem. W zależności od rodzaju przychodów dopuszczalne jest opodatkowanie na podstawie skali podatkowej, liniowo lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Kwota wolna od podatku

Dużą rolę w ustaleniu wysokości wynagrodzenia każdego pracownika ma kwota wolna od podatku oraz kwota zmniejszająca podatek. Na przestrzeni ostatnich lat uległy one wielu zmianom, m.in. w związku z wprowadzeniem Polskiego Ładu. Od stycznia 2022 roku Ministerstwo Finansów wprowadziło wiele zmian związanych z nowelizacją ustawy o podatku PIT, między innymi w kwocie wolnej od podatku.

Zastanawiające jest, czym właściwie jest ta kwota wolna od podatku. Jest to kwota zgodna z ustawą, poniżej której dochód podatnika nie jest objęty podatkiem dochodowym.  Po prostu jest to wartość, od której w corocznym rozliczeniu podatkowym nie musimy odprowadzać podatku. Kwota wolna od podatku skierowana jest do podatników rozliczających przychody, które wykazywane są na rozliczeniu rocznym w urzędzie skarbowym, między innymi PIT-36 i PIT 37. Opodatkowane są one według skali podatkowej. Kwota wolna od podatku nie dotyczy przychodów opodatkowanych liniowo, ryczałtem ewidencjonowanym, z kapitałów pieniężnych czy też ze zbycia nieruchomości. Od 2023 roku z kwoty wolnej od podatku mogą skorzystać również podatnicy, którzy uzyskali kwoty dochodu rozliczane ryczałtowo na podstawie umowy zlecenie czy też umowy o dzieło.

Podstawa obliczana podatku ma duże znaczenie podczas ustalania kwoty wolnej od podatku. Oznacza to, że zaliczka na podatek dochodowy jest co miesiąc pomniejszana przez pracodawcę o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek. Jednak, aby zaistniała powyższa sytuacja, pracownik musi złożyć oświadczenie na formularzu PIT-2. Kwota zmniejszająca podatek pozwala podatnikowi na obniżenie wysokości obowiązku rozliczania względem urzędu skarbowego. Dzięki temu podatnik ma możliwość zapłacenia niższej kwoty podatku, niż miałoby to miejsce przed wprowadzeniem Polskiego Ładu. Trzeba jednak pamiętać, że kwota zmniejszająca podatek to kwota, o którą podatnik może obniżyć swój podatek dochodowy. Obecnie wynosi ona 300 zł. Od lipca 2022 roku ze względu na obniżenie stawiki, jaką ma podatek PIT kwota została również obniżona.  A kwota wolna od podatku to część zarobków pracownika (dochodów osiągniętych), która jest zwolniona z podatku od fizycznych osób. Obecnie kwota wolna od podatku wynosi 30 tysięcy złotych. Oznacza to, że jeśli podatnik w ciągu roku zarobi taką sumę pieniędzy, to nie zostanie ona opodatkowana.

Podwyższenie kwoty wolnej od podatku, a rozliczenie ulg podatkowych   

Podwyższona kwota wolna od podatku sprawi, że wielu podatników zapłaci niższe podatki niż w ubiegłym roku lub nie zapłaci podatku w rozliczeniu rocznym. Ma to jednak negatywny wpływ na rozliczanie zeznania podatkowego w kolejnym roku. Ten, kto nie zapłaci podatku dochodowego nie będzie miał możliwości rozliczenia ulgi podatkowej.

Korzystne rozwiązania finansowe dla małżonków

A co z kwotą wolną od podatku w przypadku małżeństw? W myśl ustawy o podatku dochodowym, ze wspólnego rozliczenia małżonkowie mogą skorzystać w przypadku, gdy spełnią kilka ważnych warunków. Muszą oni posiadać wspólność majątkową i być polskimi rezydentami podatkowymi. Warto pamiętać, że wciąż obowiązuje przepis, który umożliwia wspólne rozliczanie małżonków, gdzie chociaż jeden z nich prowadził działalność gospodarczą. Pod uwagę brana jest również jednoosobowa działalność gospodarcza. Musi być rozliczana o podatek liniowy bądź ryczałtem (możliwość opodatkowania wyłącznie na zasadach ogólnych). Polski Ład wprowadził ułatwienie i zniósł wymóg pozostania w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy. Obojgu małżonkom przysługuje możliwość rozliczenia kwoty wolnej od podatku i wynosi ona 30 tysięcy złotych na osobę.