Dąb Pamięci i tablica, upamiętniająca podpułkownika Stanisława Trojana

Posadzenie Dębu Pamięci im. ppłka Stanisława Trojana przed Biblioteką Główną Akademii Podlaskiej w Siedlcach było ostatnim z zaplanowanych na dziś punktów programu obchodów 70. rocznicy Zbrodni Katyńskiej. Wcześniej, po mszy świętej, odprawionej w południe w kościele pw. św. Stanisława przez bpa Z. Kiernikowskiego, złożono kwiaty i zapalono znicze pod: Krzyżem Katyńskim przy ww. kościele, Pominikiem Sybiraków, tablicą w miejscu kaźni w budynku byłego Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego przy ul. Piłsudskiego 4 oraz przed Krzyżem Katyńskim na Cmentarzu Centralnym. Skwerowi przy ul. Armii Krajowej w Siedlcach nadano nazwę Skwer Ofiar Zbrodni Katyńskiej.

Fragmenty wystąpienia doktora Rafała Dmowskiego z Instytutu Historii Akademii Podlaskiej w Siedlcach, który przedstawił zebranym zarys życiorysu ppłka Stanisława Trojana - komendanta Powiatowej Komendy Uzupełnień w Siedlcach w latach 1935-1939

Stanisław Trojan urodził się 9 lutego 1894 r. w Rozbórzu w ówczesnym pow. przeworskim (obecnie powiat jarosławski w województwie podkarpackim). Był synem Kacpra i Franciszki z Napierkowskich.

W latach 1906–1914 uczęszczał do gimnazjum w Jarosławiu. 15 czerwca 1915 r. został wcielony do baonu zapasowego 90 pp armii austrowęgierskiej. 1 listopada 1918 r. wstąpił do tworzącego się Wojska Polskiego. 24 grudnia 1918 r. został dowódcą 3 plutonu w 9 kompanii 14 pp we Włocławku. Awans na porucznika otrzymał 1 grudnia 1919 r. 29 maja 1922 r. awansował do stopnia kapitana. 

W lipcu 1935 r. został Komendantem Powiatowej Komendy Uzupełnień w Siedlcach, przemianowanej w czerwcu 1939 r. na Komendę Rejonu Uzupełnień w Siedlcach. Funkcję tę pełnił do wybuchu wojny. 19 marca 1937 r. został mianowany majorem. 

Nie znamy okoliczności, w jakich dostał się do niewoli sowieckiej w Kowlu. Dzięki listowi, który wysłał do żony (17 marca 1934 r. w kościele Garnizonowym w Kaliszu poślubił Anielę Gawłowską) z obozu w Kozielsku, wiemy, że był tam więziony. Nazwisko St. Trojana figuruje na liście jeńców wojennych z 6 kwietnia 1940 r. wśród nazwisk osób, które należało bezzwłocznie przekazać do dyspozycji NKWD w Smoleńsku.
Stanisław Trojan został zamordowany w Lesie Katyńskim 9 kwietnia 1940 r. 

Major Stanisław Trojan został zidentyfikowany w jednym z pierwszych dni ekshumacji, dokonanej przez Niemców jeszcze przed przybyciem Komisji PCK pod nr 7. Przy zwłokach odnaleziono: dokument tożsamości z zachowaną fotografią, akt małżeństwa, akt urodzenia syna, wizytówkę, oraz wiele dobrych zdjęć.

Pierwsza wiadomość o śmierci mjr St. Trojana ukazała się na łamach „Gońca Krakowskiego” 23 kwietnia 1943 r. 9 listopada 2007 roku, podczas Uroczystego Apelu Pamięci na placu marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie, major Stanisław Trojan został mianowany pośmiertnie przez śp. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego na stopień podpułkownika Wojska Polskiego. (opr. + foto Ana)