Ratujmy dwory i pałace wiejskie na Mazowszu

23 maja (sobota), w godz. 15.30–16.30, na Międzynarodowych Targach Książki w Warszawie (PKiN) - stoisko nr 400, będzie można porozmawiać z Piotrem i Marcinem Libickimi – autorami książki „Dwory i pałace wiejskie na Mazowszu” (Rebis, Poznań 2009). Co trzeci, czwarty z 629 obiektów z terenu obecnego województwa mazowieckiego, przedstawionych w książce wymaga natychmiastowej interwencji, gdyż jest w bardzo złym stanie. Szczęśliwie dla obecnych odpowiedzialnych za stan przedstawionych dworów zdjęcia w tej publikacji są małe i czarno-białe.

Cztery i pół roku Piotr Libicki dokumentował i zbierał informacje. Choć oglądając na fotografiach stan niektórych obiektów, na przykład Guzów czy Mordy, może czytelnika skręcać ze złości, jak można było doprowadzić do takiego upadku piękną architekturę, to jednak na emocje w przewodniku nie ma miejsca.

Opisy są rzeczowe, naukowe, oparte na dostępnej literaturze przedmiotu i na tzw. kartach konserwatorskich mazowieckiego konserwatora zabytków. Z szacunkiem dla informacji autorzy, poza przedstawieniem losów rodzin i krótkiej historii, w kilku słowach oceniają stan dawnych posiadłości. 

Książka została wydana pod patronatem „Rzeczpospolitej”.  

Piotr Libicki, ur. 1973 r., historyk sztuki, członek Stowarzyszenia Historyków Sztuki, autor książki „Wielkopolska. 21 jednodniowych wycieczek” oraz współautor książki „Dwory i pałace wiejskie w Wielkopolsce”. Współpracownik Telewizji Polskiej w Poznaniu, współautor cyklów telewizyjnych oraz filmowych reportaży historycznych. Ekspert Instytutu Sobieskiego w Warszawie.

Marcin Libicki, ur. 1939 r., historyk sztuki, członek korespondent Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, autor książek: „Dwory i pałace wiejskie w Wielkopolsce, Poznań. Przewodnik” oraz „Poznań-Warszawa-Strasbourg”. Redaktor wielu opracowań historycznych. Długoletni parlamentarzysta polski i europejski. Kawaler maltański. (opr. Ana) 

Dwory i pałace wiejskie z naszego regionu

powiat garwoliński

Borowie – „Dom i park w przyzwoitym stanie. Obiekt dostępny z zewnątrz i okazjonalnie wewnątrz, mieszczący m.in. Urząd Gminy Borowie. W bezpośredniej bliskości okropny komunistyczny budynek”.

Chotynia – „Dom i resztki parku w bardzo dobrym stanie. W bezpośrednim otoczeniu dworu i przy samym dworze nowe zabudowania. Obiekt dostępny: restauracja, hotel, centrum konferencyjne”.

Głosków – Dom i pozostałości parku w przyzwoitym stanie. Obiekt dostępny z zewnątrz: Ośrodek Rehabilitacyjny „Monar”.”

Godzisz – „Dom i pozostałości parku w przyzwoitym stanie. Obiekt dostępny z zewnątrz, zamieszkany przez kilka rodzin”.

Gończyce – „Dom w dość przyzwoitym stanie. Park częściowo zdziczały, częściowo w stanie nie najgorszym. Obiekt dostępny z zewnątrz, zamieszkany przez kilka rodzin”.

Goździk – „Dom w przyzwoitym stanie. Resztki małego parku. Obiekt niedostępny, zamieszkany, widoczny z większej odległości”.

Górzno – „Dom w złym stanie. Oficyna w stanie bardzo dobrym. Park zdziczały. Oba obiekty zamieszkane, niedostępne, częściowo widoczne z daleka jedynie w zimie”.

Korytnica – „Dom i ładny park w bardzo dobrym stanie. Obiekt zamieszkany, niedostępny, widoczny z większej odległości. Własność prywatna”.

Łucznica – „Dom i park w bardzo dobrym stanie. Obiekt dostępny: ośrodek szkoleniowy Stowarzyszenia Akademia Łucznica".

Miastków Kościelny – „Korpus domu w bardzo dobrym stanie, przybudówka w stanie złym. Obiekt dostępny tylko z zewnątrz, niezamieszkany".

Miętne – „Dom i park w bardzo dobrym stanie. Obiekt dostępny z zewnątrz i okazjonalnie wewnątrz: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa".

Nowa Krępa – „Dom w formie zabezpieczonej ruiny. Piękny park częściowo zdewastowany. Obiekt niedostępny i niewidoczny. Własność prywatna".

Podzamcze – „Dom opuszczony, w złym stanie. Duży, malowniczy park w stanie dobrym. Obiekt dostępny z zewnątrz. W zadbanej oficynie Izba Przyrodnicz-Leśna".

Sulbiny Górne – „Dom w bardzo złym stanie. resztki zdewastowanego parku. Obiekt dostępny z zewnątrz, zamieszkany przez kilka rodzin".

Trąbki – „Dom i park w bardzo dobrym stanie. Obiekt niedostępny, widoczny z większej odległości. Własność prywatna".

Trojanów – „Dom w trakcie odbudowy. Park zdziczały. Obiekt niedostępny, widoczny z większej odległości".

Żelechów – „Dom w złym stanie, w trakcxie gruntownego remontu. Park w przyzwoitym stanie. Obiekt niedostępny, w zmie widoczny z większej odległości".


powiat łosicki 

Bachorza – „Dom w nie najlepszym stanie. Park zaniedbany. Obiekt częściowo zamieszkany, dostępny z zewnątrz”.

Chotycze – „Dom u progu ruiny. Obecnie w trakcie odbudowy. Park w przyzwoitym stanie. Obiekt niedostępny, częściowo widoczny jedynie w zimie. Własność prywatna”.

Czeberaki – „Dom w trakcie odbudowy. Park w przyzwoitym stanie. Obiekt niedostępny, widoczny z większej odległości”.

Dziadkowskie – „Dom opuszczony, w bardzo złym stanie. Resztki zdewastowanego parku. Obiekt dostępny z zewnątrz”.

Hruszniew – „Dom opuszczony, w złym stanie. Park w stanie nie najgorszym. Obiekt dostępny z zewnątrz”.

Huszlew – „Dom niezamieszkany, w dość przyzwoitym stanie, po zarzuconym remoncie. Duży ładny park zdziczały. Obiekt niedostępny, niewidoczny z większej odległości”.

Klimczyce – „Kasztel w stanie dobrym. Duży park częściowo zdewastowany, częściowo zdziczały. Obiekt zamieszkany, dostępny z zewnątrz”.

Kownaty – „Dom i mały park w bardzo dobrym stanie. Obiekt zamieszkany, niedostępny, latem słabo widoczny z większej odległości”.

Mężenin – „Dom opuszczony, w nie najlepszym stanie. Ładny park zdziczały. Urokliwe położenie nad Bugiem. Obiekt dostępny z zewnątrz".

Puczyce – „Dom opuszczony, w złym stanie. Resztki zdewastowanego parku. Obiekt dostępny z zewnątrz".

Rusków – „Dom i pozostałości parku w bardzo dobrym stanie. Obiekt dostępny z zewnątrz: szkoła".

Sarnaki – „Dom i bardzo mały park w bardzo dobrym stanie. Obiekt dostępny z zewnątrz: Nadleśnictwo Sarnaki".

Toporów – „Dom w ruinie. Ładny duży park zdziczały. Obiekt dostępny z zewnątrz".

Wólka Nosowska – „Dom w ruinie. Park zdziczaly. Obiekt dostępny z zewnątrz".

Zabuże – „Dom i otoczenie w bardzo dobrym stanie. Resztki parku. Obiekt niedostępny, dobrze widoczny z większej odległości. Własność prywatna".

powiat miński

Aleksandrówka – „Dom niezamieszkany, w nie najlepszym stanie. Obiekt częściowo dostępny z zewnątrz”.

Boża Wola – „Dom w bardzo dobrym stanie. Park w stanie dobrym. Obiekt niedostępny, słabo widoczny z odległości. Centrum Konferencyjno-Formacyjne „Dworek”, należące do organizacji Opus Dei”.

Dębe Małe – „Dom i ładny park w przyzwoitym stanie. Obiekt zamieszkany, dostępny z zewnątrz”.
Dłużew – „Dom i park w dobrym stanie. Obiekt dostępny: Dom Plenerowy Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, hotel, centrum konferencyjne”.

Gołębiówka – „Dom w trakcie remontu. Mały park zdziczały. Obiekt niedostępny, częściowo widoczny z większej odległości – elewacja ogrodowa. Ładne położenie”. 

Grzebowilk – „Dom i park w bardzo dobrym stanie. Obiekt niedostępny i słabo widoczny z większej odległości również w zimie. Własność prywatna”.

Janów – „Dom w nie najgorszym stanie. Zdziczałe resztki parku. Obiektdostępny z zewnątrz: szkoła”.

Kąty – „Dom i ładny, duży park w dobrym stanie. Obiekt dostępny z zewnątrz: Dom Pomocy Społecznej”.

Kobylanka – „Dom opuszczony, u progu ruiny. Resztki małego parku. Obiekt dostępny z zewnątrz”.

Kuflew – „Dom opuszczony, u progu ruiny. Duży i ładny park zdziczały, częściowo zdewastowany. Obiekt dostępny z zewnątrz". 

Łukówiec – „Dom w przyzwoitym stanie. Zadbane resztki małego parku. Obiekt niedostępny, dobrze widoczny z większej odległości".

Mińsk Mazowiecki – „Dom i park w przyzwoitym stanie. Obiekt dostępny: Niblioteka Miejska i Miejski Dom Kultury".

Nowa Wieś – „Dom w ruinie. Park w dobrym stanie. Obiekt niedostępny, widoczny z większej odległości. Własność prywatna".

Okuniew – „Dom w ruinie. Duży park w nie najgorszym stanie, częściowo zdziczały. Obiekt dostępny z zewnątrz".

Ruda – „Domu brak. Zrujnowana brama i ładny duży zdziczały park. Miejsce dostępne".

Ruda-Pniewnik – „Dom i bardzo mały park w bardzo dobrym stanie. Obiekt niedostępny, widoczny częściowo jedynie w zimie".

Rudzienko – „Dom niezamieszkany, w remoncie. Ładny park w przyzwoitym stanie. Obiekt niedostępny, częściowo widoczny z większej odległości jedynie w zimie".

Sinołęka – „Nowy dwór niezamieszkany w przyzwoitym stanie. Zamieszkany stary dwór w stanie dobrym. Resztki parku. Oba obiekty dostępne z zewnątrz".

Stanisławów – „Dom w ruinie. Zdziczałe resztki zdewastowanego parku. Obiekt dostępny z zewnątrz".

Stara Niedziałka – „Dom i mały park w bardzo dobrym stanie. Obiekt niedostępny, zamieszkany, niewidoczny z większej odległości. Własność prywatna".

Wielgolas – „Dom i ładny park w bardzo dobrym stanie. Obiekt zamieszkany, niedostępny, niewidoczny z większej odległości. Własność prywatna".

Zglechów – „Dom w bardzo złym stanie. Resztki zdewstowanego małego parku. Obiekt zamieszkany, dostępny z zewnątrz".

Żaków – „Dom opuszczony, w bardzo złym stanie. Resztki parku. Obiekt dostępny z zewnątrz".


powiat siedlecki

Chlewiska – „Dom i park w bardzo dobrym stanie. Obiekt dostępny: Dom Pracy Twórczej „Reymontówka”, hotel, restauracja, centrum konferencyjne”.

Cisie-Zagrudzie – „Dom opuszczony, w bardzo złym stanie. Ładny park w stanie nie najgorszym. Obiekt niedostępny, niewidoczny z większej odległości”.

Dąbrowa – „Dom opuszczony, w nie najgorszym stanie. Park w stanie przyzwoitym. Obiekt dostępny z zewnątrz”.

Gręzów – „Dom opuszczony w bardzo złym stanie. Park zdziczały. Obiekt dostępny z zewnątrz”.

Kamieniec – „Dom w postaci zabezpieczonej ruiny. Ładny park zdziczały. Obiekt dostępny z zewnątrz”.

Korczew – „Dom w trakcie odbudowy. Ładny park w dobrym stanie. Obiekt dostępny: w pałacu ekspozycja muzealna i sala konferencyjna. Pałac powrócił do córek Krystyna Ostrowskiego: Renaty i Beaty Ostrowskiej-Harris”.

Krynica – „Dom w trakcie odbudowy. Park zdziczały. Obiekt niedostępny, widoczny z większej odległości”.

Krzesk-Majątek – „Dom w nie najlepszym stanie. Ładny duży park zdziczały. Obiekt częściowo zamieszkany, dostępny z zewnątrz”.   

Łysów – „Resztka ruiny domu oraz zdewastowanego parku. Obiekt dostępny z zewnątrz".

Mordy – „Dom w stanie zabezpieczonej ruiny. Park w stanie nie najgorszym. Obiekt niedostępny, słabo widoczny z większej odległości".

Mościbrody – „Dom i otoczenie w bardzo dobrym stanie. Resztki parku. Ładne położenie. Obiekt dostępny: centrum konferencyjne".

Niwiski – „Dom w trakcie odbudowy od fundamentów. Zdziczałe resztki ładnego parku. Obiekt dostępny z zewnątrz".

Ostrówek – „Dom w stanie nie najgorszym. Resztki zdewastowanego parku. Obiekt dostępny z zewnątrz, zamieszkany przez kilka rodzin".

Ozorów – „Dom w przyzwoitym stanie. Resztki parku w stanie dobrym. Obiekt niedostępny, widoczny z większej odległości jedynie w zimie".

Seroczyn – „Dwór zamieszkany, w nie najgorszym stanie. Nowy dwór częściowo w stanie złym, opuszczony. Ładny park zaniedbany. Oba obiekty dostępne z zewnątrz".

Siedlce – „Dom i park zamieniony na miejski w bardzo dobrym stanie. Obiekt dostępny: Akademia Podlaska".

Stare Iganie – „Dom opuszczony, u progu ruiny. Parku brak. Obiekt dostępny z zewnątrz".

Stok Lacki – „Dom w bardzo dobrym stanie. Park zaniedbany. Obiekt niedostępny, częściowo widoczny z większej odległości. Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy".

Szostek – „Dom opuszczony, w zlym stanie. Nieduży, częściowo zdewastowany, częściowo uporządkowany park. Obiekt dostępny z zewnątrz".

Tokary – „Dom opuszczony, po rozpoczętym i zarzuconym remoncie. Zdziczałe resztki parku. Obiekt dostępny z zewnątrz".

Wola Suchożebrska – „Dom i park w bardzo dobrym stanie. Obiekt okazjonalnie dostępny, widoczny z większej odległości. Centrum konferencyjne Sokołowskich Zakładów Mięsnych".

Żeliszew Podkościelny – „Dom w stanie zarzuconej odbudowy. Duży ładny park zaniedbany, częściowo zdziczały. Obiekt dostępny z zewnątrz".


powiat sokołowski

Bachorza – „Dom w trakcie zarzuconej odbudowy. Resztki zdewastowanego parku. Obiekt dostępny z zewnątrz”.

Ceranów – „Dom w przyzwoitym stanie. Ładny park częściowo zadbany, częściowo zaniedbany. Ładne położenie z widokiem na kościół. Obiekt dostępny z zewnątrz: szkoła.”

Grodzisk – „Dom i park w przyzwoitym stanie. Obiekt dostępny z zewnątrz: Polski Związek Łowiecki”.

Ignacopol – „Dom w dość przyzwoitym stanie. Resztki parku. Obiekt zamieszkany przez kilka rodzin, niedostępny, dobrze widoczny z większej odległości jedynie w zimie”.

Karskie – „Dom po zarzuconej odbudowie. Park w przyzwoitym stanie. Obiekt dostępny z zewnątrz”.

Kupientyn – „Dom w bardzo złym stanie, w większej części opuszczony. Park zdziczały. Obiekt dostępny z zewnątrz". 

Kurowice – „Dom bardzo zaniedbany. Park zdziczały. Obiekt niedostępny, niewidoczny z większej odległości, zamieszkały przez kilka rodzin".

Łazów – „Dom w ruinie. Park częściowo zdewastowany, częściowo zdziczały. Obiekt dostępny z zewnątrz".

Mołomotki-Dwór – „Dom w trakcie odbudowy. Ładny park w przyzwoitym stanie. Obiekt dostępny z zewnątrz".

Nowa Wieś Kosowska – „Dom w nie najlepszym stanie. Uporządkowane resztki parku. Dom zamieszkany, dostępny z zewnątrz".

Patrykozy – „Dom w trakcie gruntownego remontu. Park zdziczały, w trakcie porządkowania. Ładne położenie. Obiekt niedostępny, częściowo widoczny z większej odległości".

Skwierczyn-Dwór – „Dom w ruinie. Parku brak. Obiekt dostępny z zewnątrz".

Sokołów Podlaski-Przeździatka – „Dom i ładny park w dobrym stanie. Obiekt dostępny z zewnątrz: Dom Miłosierdzia im. Jana Pawła II Caritas Diecezji Drohiczyńskiej".

Sterdyń – „Dom i park w bardzo dobrym stanie. Obiekt okazjonalnie dostępny: Pałacowe Centrum Konferencyjne".

Szkopy – „Dom w przyzwoitym stanie. Częściowo zdziczałe resztki parku. Obiekt zamieszkany, dostępny z zewnątrz".

Wymysły – „Dom w złym stanie. Uporząkowane resztki zdewastowanego parku. Obiekt dostępny z zewnątrz, zamieszkany przez kilka rodzin".

powiat węgrowski

Baczki – „Dom w stanie nie najgorszym. Park w stanie przyzwoitym. Obiekt niedostępny, widoczny z daleka jedynie w zimie. Własność prywatna”.

Gałki – „Dom w trakcie odbudowy. Park częściowo zdewastowany. Obiekt niedostępny, słabo widoczny z większej odległości. Własność prywatna”.

Gwizdały-Jaworówek – „Dom bardzo zaniedbany. Parku brak. Obiekt dostępny z zewnątrz, zamieszkany przez kilka rodzin”.

Janówek – „Dom i park w bardzo dobrym stanie. Obiekt zamieszkany, niedostępny, widoczny z większej odległości. Własność prywatna”.

Jartypory – „Dom w przyzwoitym stanie. Parku brak. Dostępny z zewnątrz: szkoła”.

Kamionna – „Dom niezamieszkany, w stanie nie najgorszym. Jedna z oficyn zamieszkana, w przyzwoitym stanie, druga w ruinie. Mały park w przyzwoitym stanie. Ładne położenie. Obiekt niedostępny, dobrze widoczny z daleka jedynie w zimie”.

Korytnica – „Dom opuszczony, u progu ruiny. Pozostałości małego parku. Obiekt dostępny z zewnątrz”.

Łochów – „Dom i resztki parku w bardzo dobrym stanie. Ovbiekt dostępny: centrum konferencyjne".

Miedzna – „Dom w przyzwoitym stanie. Parku brak. Dostępny z zewnątrz okazjonalnie: szkoła. Dobrze widoczny z większej odległości".

Nowa Sucha – „Dom i park w przyzwoitym stanie. Obiekt prywatny, dostępny: Muzeum Architektury Drewnianej Regionu Siedleckiego".

Paplin – „Dom i park w bardzo dobrym stanie. Obiekt zamieszkany, dostępny po uprzednim telefonicznym umówieniu. Własność prywatna".

Pogorzelec – „Dom i resztki parku w bardzo dobrym stanie. Obiekt niedostępny, widoczny z większej odległości. Własność prywatna".

Proszew – „Dom niezamieszkany, w bardzo złym stanie. Piękny park w nie najgorszym stanie. Piękne położenie nad rzeką Kostrzyń. Obiekt dostępny z zewnątrz".

Starawieś – „Dom i park w bardzo dobrym stanie. Kolejny wybitnej klasy obiekt niedostępny, częściowo widoczny z większej odległości. Ośrodek Szkoleniowy Narodowego Banku Polskiego".

Turna – „Dom w bardzo złym stanie. Park zdziczały. Obiekt niedostępny, częściowo widoczny z większej odległości jedynie w zimie".

Wrotnów – „Dom opuszczony, u progu ruiny. Park częściowo zdziczały, częściowo zdewastowany. Obiekt niedostępny, widoczny z większej odległości jedynie w zimie".